HÀN ĐIỆN VÀ THIẾT BỊ ĐỂ HÀN

Khái niệm vè hàn điện

Hàn điện là một phương pháp phổ biến trong kỹ thuật hiện đại. Ở ngành đóng tầu, ngành xây dụng, ngành chế tạo máy móc, vận tải không thể thiếu máy hàn điện. Hàn điện cũng được áp dụng với quy mô lớn trong các ngành công nghiệp khác. Hàn điện thương chia ra : Hàn tiếp xúc và hàn hồ quang.

• Hàn tiếp xúc được áp dụng để sản xuất dây chuyền hàng loạt và được dùng với các hệ thống tự động hóa như : Dây truyền sản xuất thùng phi đựng dầu; hàn các ống, hàn các phần bằng kim loại của ô tô v.v

Yêu cầu điện áp hàn phải thấp, khoảng 6V (max 36V) còn dòng điện hàn phải cao I=2000 ÷8000A (max 80 kA). Phương pháp hàn này đòi hỏi sau khi dòng điện qua chỗ tiếp xúc làm nóng chảy bề mặt đó phải dùng cơ cấu lò xo, đòn bẩy hoặc thủy lực ép chặt để tăng cường cơ tính của mối hàn và áp suất nén 2÷5 kg/cm2.

Hàn tiếp xúc còn chia ra: hàn chấm , hàn đối đầu, hàn tiếp xúc lăn.

• Hàn điện hồ quang là một phương pháp được dùng nhiều nhất. Hàn hồ quang bằng tay có thể thực hiện được ở mọi góc độ với đường hàn bằng, đường hàn đứng, đường hàn nghiêng, hàn leo, hàn góc, hàn mặt bên v.v .. tuy  năng suất và chất lượng mối hàn chưa thật cao nhưng vẫn được sử dụng, ngay cả ở các nước có kĩ thuật tiên tiến nhất.
• Hàn tự động là phương pháp hàn tốt nhất, năng suất hàn đạt 30 ÷40 mét/giờ và cao hơn, có thẻ tạo được các đường hàn với độ bền tương đối đương độ bền của kim loại liền, để chế tạo các bộ phận quan trọng khi làm việc với các phụ tải động lực cũng như chịu áp suất và nhiệt độ cao.

Phân loại máy hàn hồ quang

Căn cứ vào dòng điện hàn, người ta phân làm hai loại: Máy hàn điện xoay chiều và máy hàn điện một chiều. Dù là nguồn điện nào cấp cho máy hàn hồ quang cũng phải đảm bảo bốn điều kiện.

• Điện áp mồi tia hồ quang và giữ cho tia hồ quang ổn định: Điện xoay chiều từ 50v  – 60V; Điện áp một chiều từ 30V – 55V.
• Khống chế được dòng điện ngắn mạch: khi chập kìm hàn, dòng điện không được vượt quá 20 ÷40% dòng điện hàn định mức.
• Nhanh tróng thay đổi điện áp phù hợp với sự thay đổi điện trở  của hồ quang: Hàn hồ quang tay, máy phải có đặc tính ngoài dốc. Thực tế máy biến áp hàn điện xoay chiều khi chưa hàn thì Uo = 70 - 80V, lúc đang hàn điện áp tụt xuống còn 25V ÷ 30V thì mới dễ hàn, hồ quang được ổn định.
• Máy hàn phải có khả năng điều chỉnh được dòng điện hàn để phù hợp với từng loại que hàn to nhỏ và vật hàn dầy mỏng khác nhau. Với biến áp hàn thường dùng các phương pháp:

     + Điều chỉnh theo cấp, dùng cuộn kháng nhiều cấp.

     + Máy biến áp hàn có mạch từ rẽ

     + Máy biến áp hàn có một cuộn dây di động

     + Với máy hàn một chiều thường sử dụng thiết bị chỉnh lưu, vừa đơn giản vừa tin cây hơn máy phát điện hàn một chiều, hệ số tác dụng hữu ích cao hơn ( công suất không tải ít hơn 5 – 6 lần). Loại này có đặc tính ngoài cứng, để có đặc tính ngoài dốc thì nối thêm vào mạch cuộn điện kháng hoặc dùng chỉnh lưu bằng thyristo có điều khiển để tạo ra các đặc tính ngoài phù hợp với hàn hồ quang tay, hay bán tự động hoặc tự động.